Hainbat eragilek bat egin dute San Pedro mendian indusketak gauzatzeko eta emaitzak gizartaratzeko. Amurrioko Udalak, EHUk, Aztarna elkarteak, Aloria eta Lezamako administrazio batzarrek, Vital Fundazioak... indarrak metatu eta urriaren 24tik aurrera ikerketa zientifikoa egikarituko dute -lehenengoa Euskal Herrian-. Gainera, kanpainak iraungo duen bi asteetan edonor bertaratu daieteke informazio eta azalpenen bila.
500 hildako inguru
San Pedroko batailak ezezagunak badira eta informazio ez guztiz fidagarriak izanda ere, Ramón Zurimendi Aztarnako kideak azaldu du 500 borrokalari inguru hil zirela bi bataila garrantzitsuenetan. Alde batetik, 1936ko abenduan indar errepublikarrek lekua kendu zietenean reketeei. Bestetik, frankistak 1937ko maiatzean itzuli zirenean tokia berreskuratzeko hegazkin alemaniarrekin -Kondor Legioa, alegia- eta tanke italiarrakin.
Ingurumenaren babesa
Ondare historikoari erreparatu ez ezik, elementu gehiago landu nahi dute proiektuaren bultzataileek. Lehenik eta behin, paisaia nabarmendu nahi dute; Aiaraldea, Gorobel eta Gorbeia ikusten baitira San Pedro menditik.
Horrez gain, gerraren aztarnak azalaratu nahi diztuzte; gotorlekuak, lubakiak, blokeak, zulo komunak bilatu... eta posible izango balitz, gatazkan aritzen ziren aldeen arrastoak.
Izan ere, beste leku batzuetan ez bezala, San Pedron borrokatu ziren gerrariak boluntarioak ziren. Errepublikarren artean anarkistak (CNT), komunistak -Mateo Valbuena, adibidez-, abertzaleak -EAJkoak eta Eusko Abertzale Ekintza alderdikoak- eta sozialistak (UGT) egon ziren. Matxinatuen aldean karlistak ziren gehienak, reketeak, hots.
Hitzaldiak
Arkeologo taldeak hitzaldiak egingo ditu Amurrioko eta nazioarteko hainbat lekutan. Herrian elkarte ugarirekin jarri dira harremanetan -Gaztetxea barne-. Kanpoan nazioarteko kongresuetara eramango dute informazioa eta esperientzia.
Hasteko, azaroaren 5ean eta 6an San Pedron egongo dira goizean. 5ean Zientzia Astearen barruan eta 6an Lezamako administrazio batzarraren eskutik.
Guztira, 12.000 euro baino gehiagoko finantzazioa lortu du proiektuak.