Historiaurreko hegaztia dirudi, azal berde eta mutur hori eta luzearekin. Baina ez da horren zaharra. Are gehiago, ez da apenas Karbono 14aren proba egin behar bere jaiotza urtea zehazteko.
Amurrioko jaien maskota bilakatu den Iguarrakoa 1990an sortu zuten Trot-Art eta Euskotarrak koadriletako kideek. Hala azaldu du Trot-Art-eko kide den Juan Mari Villanuevak.
Ez zen edonolako urtea izan hura: bi koadrilek euren 25. urteurrena ospatzen baitzuten. Hori dela eta, bi taldeetako kideak batu egin ziren, mende laurden bete zutela eta nola ospatu pentsatzeko.
Hor proposatu zuten Euskotarrakeko kideek jaientzako maskota bat sortzearen ideia. “Iguarrako” izena jartzea bururatu zitzaien orduan. “Egia esan izenak ez du fundamentu handiko jatorririk”, adierazi du Villanuevak, “jaietan apur bat edanda geundenean ‘iguarrakoak ziztatu zaitu!’ eta antzekoak esaten genizkion elkarri; hortik sortu zen maskotaren izena”.
Maskotaren diseinua Aitor Aldama herriko eskultoreari enkargatu zioten. Hala sortu zuten piztia eta, orduz geroztik, panpina berbera erabili dute jai guztietan, “konponketa batzuk egin zaizkio, baina 1990ko bera da”. Bere garaian, koralaren zuzendari izandako Carlos Larrinagak abesti bat egin zuen Iguarrakoaren omenez, eta jaietan kantaren letra banatu zuten herritarren artean, baina ez zen maskota bezain ezaguna bilakatu.