Nemesia Larrinaga emakume gazte santu eta heretikoaren bizitza azalduko du Txomin Egiluzek bihar 18:30ean Oxinburun. Historian adituak uste du gertakari oso interesgarriak direla XIX. mendeko azken urteetan Zollon jazotakoak eta azken sei urteetan ikertutakoa partekatuko du interesdunekin.
Egiluzek hainbat dokumentu eta hedabide arakatu ditu Nemesia Larrinagaren istorioa azaleratzeko. Bere ustez, gertatutakoak badauka zerikusirik karlistaldien amaierarekin eta garaiko krisialdi sozial eta moralarekin.
Nemesia Larrinaga, Zolloko santua
Nemesia Larrinaga Borde gaztea Zollon bizi izan zen XIX. mendearen amaieran. Txikia zenean Jesus ikusi zuela adierazi zuen eta, gerra piztu baino lehen, antza, Jesusek iragarri zion jende ugari hilko zela.
Handik eta urte batzuetara, zolloar gaztea koman geratu zen eta esnatu zenean, aipatu zuen Jesus eta Ama Birjina bera ikusi zituela eta eurek mezua eman ziotela: asko otoi egin zehar zela.
Nemesia Larrinaga Borde zollotarra koman geratu zen eta esnatu zenean, aipatu zuen Jesus eta Ama Birjina bera ikusi zituela eta eurek mezua eman ziotela.
Milenarismoa eta heretikoak
Nemesia Larrinagaren kasuak oihartzun handia izan zuen Zollon, baina ospeak harana gainditu zuen eta Durangaldera heldu zen. Hain zuzen, Durangon bizi zen Francisco Uribarri Elgezuak izan zuen gertakarien berri. Gizon hori 'El manzanero' gisa zen zen ezaguna eta profeta milenarista zen. Mundua amaitzear zegoela profetizatzen zuen eta austeritatearen aldeko mezuak zabaltzen zituen.
Uribarri Elgezua Zollora joan zen Nemesia Larrinaga Bordes ezagutzeko. 30 lagun bildu zituen eta bere iragarpenak zabaltzeari ekin zion.
Sortzen ari zena ikusita, alkateak mikeleteak deitu zituen eta hauek Nemesia, bere ama (Gabriela Borde Arana) eta 'El manzanero' atxilotu zituzten.
Hiru heretikoek aste batzuk igaro zituzten espetxean eta epaileak, azkenik, aske utzi zituen, ez baitzioten inori dirurik edo jabegorik eskatu euren jardueraren truke.
Edonola ere, Zolloko santuaren ibilbidea ez zen askoz gehiago luzatu, bi urte igaro baino lehen zendu baitzen.
Egiluzen ustez, pasarte historiko oso interesgarria da. "XIX. mendeko hasieran gertatu izan balitz, litekeena da Inkisizioak hirurak erre izana. Gainera, karlistaldien osteko porrotaren eta egoera etsigarriaren lekuko da istorioa", azaldu du ikertzaileak.
Egiluzek berak informazio gehiago partekatuko du ostiralean eta argituko du nola lortu duen: "Hedabide askotan agertu zen gertatutakoa eta Bizkaiko Foru Aldundiari eskatu nion dokumentu bat eraberritzea".
Euskara hizpide
Zollotarraren bizitza ez ezik, euskara ere izango landuko du Egiluzek. Izan ere, 1778an egondako epaiketa baten dokumentazioan informazioa dago horri buruz.