BI ARNAS DOKUMENTALAREN KRONIKA

"Ez nuen hiltzeko beldurrik, nik hil nahi nuen"

Ezin izango ditut hitz horiek nire burutik inoiz kendu. Asteazkenean, otsailak 15, Torturaren eguna dela eta (otsailak 13) Laudion Bi arnas dokumentala ikusteko aukera izan genuen. Bi arnas torturaren inguruko testigantza da, bidegabekeriaren isla eta inoiz eskaini ez den elkarrizketa bat. Iratxe Sorzabali, torturak sufritu eta gutxira, egindako elkarrizketa. Horren ostean Julen Arzuaga Aretarrak torturaren historia `laburra´ zein gordina kontatu zigun.

Torturak Euskal Herrian zauri asko eragin ditu eta hauek oraindik ez dira itxi. Orain dela urte batzuk, gutxi batzuk onartzen genuen Espainiar estatuan tortura sistematikoa izan dela. Gaur egun inork ezin du ukatu, nahiz eta saiatzen diren; edo justifikatzen duten? Bakoitzak atera ditzala bere ondorioak. Guzti honetaz hitz egin genuen Arzuagaren hitzaldiaren ostean.

Tortura jasan duten euskal herritarrak milaka izan dira, azken datu ofizialen arabera 5655 kasu izan dira, nahiz eta askoz gehiago dagoen. Asko dira oraindik torturetan oinarritutako testigantzen ondorioz preso segitzen duten euskal herritarrak. Atzoko dokumentalaren ostean Julen Arzuagak esan zuen moduan: `torturapean aitortutakoak zuhaitz pozoitu baten fruitu pozoitua dira´.

Bi arnas dokumentalean, bi historia kontatzen dira; Iratxe Sorzabalena eta Mari Nieves Diazena, bere amarena. Bakoitzak bere modura, torturak eragiten duen arnas falta sufritu dute. Iratxek bere azalean sufritu du. Mari Nievesek, bere alabaren gorputzean. Bi itolarri eta sufrimendu bikoitza. 

Dokumentalaren helburu nagusia ahalik eta gehien zabaltzea da. Urteetan, euskal herritar askok pairatu dituzten torturak salatzeaz gain, Iratxek sufritutako guztia ezagutarazi nahiko genuke bereziki. Torturaren gaia mahaigaineratzeko, dokumental honetan hauek izan dira protagonistak, dokumentaleko ahotsak.

  • Iratxe Sorzabal Diaz, irundarra eta 2001. urtean torturatua. Gaur egun, Zaballako kartzelan preso dago. 
  • Mari Nieves Diaz, irundarra eta Iratxe Sorzabalen ama. Torturaren kontrako ekintzailea. 
  • Nekane Txapartegi, asteasuarra eta 1999an torturatua. Euskal errepresaliatua; 15 urtez Suitzan erbesteratua egonda. 
  • Paco Etxeberria, auzi medikua eta Eusko Jaurlaritzak sustatuta Euskal Herrian izandako tortura kasuak ikertu dituen txostenaren egilea. 
  • Serge Portelli, Versaillesko Dei Auzitegiko magistratu ohia, abokatua eta torturaren kontrako ekintzailea. 

Argazkiak: Miguel Brizuela

LAGUN AGURGARRIA:

Bisitatzen ari zaren webgune hau euskararen normalizazioaren alde Aiaraldea Ekintzen Faktoria proiektu berrituak garatzen duen tresnetako bat da.

Euskarazko hedabideak sortu eta eskualdean zabaltzeko gogor lan egiten dugu egunero-egunero langile zein boluntario talde handi batek.

Hedabide herritarra da gurea, eskualdeko herritarren ekarpen ekonomikoari esker bizi dena, jasotzen ditugun diru-laguntzak eta publizitatea ez baitira nahikoa proiektuak aurrera egin dezan.

Herritarra, anitza eta independentea den kazetaritza egiten dugu, eta egiten jarraitu nahi dugu. Baina horretarako, zure ekarpena ere ezinbestekoa zaigu. Hori dela eta, gure edukien hartzaile zaren horri eskatu nahi dizugu Aiaraldea Ekintzen Faktoriako bazkide egiteko, zure sustengua emateko, lanean jarraitu ahal izateko.

Bazkideek onura eta abantaila ugari dituzte gainera, beheko botoian klik eginda topatuko duzu informazio hori guztia.

Faktoria izan, egin zaitez bazkide.

Aiaraldea Hedabideko lantaldea.


Izan bazkide