Arabako Foru Aldundiak abian jarri du Kexaako Monumentu Multzoa Aiaraldean garapen ekonomikorako baliabide gisa sustatzeko ideien lehiaketa. Lehiaketaren oinarriak bihar argitaratuko dira kontratatzailearen profilean eta iragarki bat ALHAOn, eta pertsona fisiko edo juridiko interesdunek Ogasun, Finantza eta Aurrekontu Sailak proposatutakoari erantzuteko bete beharko dituzten baldintzak eta ezaugarriak jasotzen dira.
Lehiaketa honen helburua Kexaako Monumentu Multzoaren kudeaketa pribatua, publikoa edo publiko-pribatua egiteko proposamenak jasotzea da, eta "Arabako ondarearen harribitxia den espazio horri balioa emateko proposamenik onena hautatzea, egokitasunagatik, bideragarritasun tekniko eta ekonomiko eta finantzarioagatik eta potentzialagatik", nabarmendu du Ramiro González diputatu nagusiak.
Arabako agintariak nabarmendu duenez, "Aiaraldearekiko konpromisoan urrats sendoz aurrera egiten jarraitzen dugu, eta hau beste mugarri bat da ezarritako bide-orrian. Zaindu eta babestuko dugun kultura- eta ondare-ondasunari eskualdeko garapen ekonomikoa bultzatu eta bultzatuko duen alderdi estrategikoa gehituko zaio, XXI. mendeko ikuspegiarekin ".
Aurkezten diren proposamenek kontuan hartu beharko dituzte Kultura Interes Kalifikatuko Ondasun izaeraren ondoriozko Monumentu Multzoaren baldintzatzaileak, Aiara eskualdearen garapen ekonomiko eta sozialerako inpaktua eta lurraldearen irudia eta sustapena.
Lehiaketak bi sari ezartzen ditu ondoen baloratutako bi proposamenentzat. Lehen sarira 20.000 euro bideratuko dira, eta 10.000 euro bigarrenera.
Eskaerak aurkezteko epea irailaren 30ean amaituko da, eta, une horretatik aurrera, jasotako proposamenak aztertuko dituzte foru erakundeko Finantza eta Aurrekontu zuzendariak eta Ogasun departamentuko idazkari teknikoak, Aldundiko hainbat departamentutako 5 teknikarik eta Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialeko kide batek osatutako epaimahaiak.
Proposamenen balorazioan honako irizpide hauek hartuko dira kontuan: horien sendotasuna eta garapen-maila, Aiarako Kuadrillaren eta bere udalerrien garapen ekonomiko eta sozialerako inpaktua eta Arabako Lurralde Historikoaren irudirako inpaktua.
Planteatutako ideiak puntuatzeko orduan, kontuan hartuko dira, halaber, espazioa birgaitzeko edo zaharberritzeko arkitektura-, eraikuntza- eta hirigintza-ikuspegitik aztertutako bideragarritasun teknikoa, legala eta kostu-bideragarritasuna, bai eta bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioa ere, bai eta aurkeztutako proposamena monumentu-multzoaren balio historiko, artistiko, kultural eta ingurumenekoekin ulertu, integratu eta koherentea izatea ere.
Lehiaketa urteko azken hiruhilekorako erabakita egotea aurreikusten da.
"Uste dugu profesionalentzat eta enpresentzat oso aukera interesgarria dela espazio hau lurraldeko erreferente gisa kokatuko duten proiektuak eta ekimenak proposatzeko" nabarmendu du Ramiro Gonzalezek.
Kexaako monumentu-multzoa.
Foru Aldundiak 2022ko abenduan erosi zituen Kexaako Monumentu Multzoko higiezinak, orain arte Donostiako Santo Domingo Monasterioko Ama Domingotarren Kongregazioarena zena. Zehazki, Adatseko Andre Mariaren Kapera dorrea, apaizetxea eta beste eraikin batzuk.
Arabako Foru Aldundiak Kexaako multzo osoa erosteko duen interesa azken hogei urteetan Arabako ondarearen kultura-ondasun hori babesteko eta berreskuratzeko izandako ahaleginari zor zaio.
2002. urtean, Euskal Autonomia Erkidegoko Monumentu Multzo izendatu zuten, eta Euskal Autonomia Erkidegoko Kultura Ondareko Kultura Ondasun Kalifikatuen zerrendan sartu zen. Multzo hori, bere balio historiko eta artistikoagatik, hobekien kontserbatutako ondare zibilaren adibideetako bat da.