Badakizu ZABALEKO eskola itxi nahi dutela?
Berriki eman didaten berri hau, jasotzen duzunean, barruan sentitzen duzuna azaltzen zaila den barne-astinaldi bat eragiten dizuten horietakoa da, zure zati bat une-batean desagertu balitz bezala.
Baina norberaren sentipen hori, oroitzapen pertsonal ahaztezinen ondorioa, ez da garrantzitsuena, Amurrioko herriarentzat oro har eta San Jose auzoarentzat bereziki zer den da benetan garrantzitsua.
Nire kasuan, ezinezkoa da han igarotako denboratik eratorritako oroitzapenetatik abstrakziorik egitea, ezinezkoa da lankideekin izandako harreman pertsonalak ahaztea, ia haurrak bezala sartzen ikusi nituen ikasle ohiak eta orain egungo hezkuntza-komunitatearen gurasoak direnekiko izandakoak. Harreman horiek lan-esparrutik haratago joaten ziren, eta ikasle ohiei, bizilagunei, gurasoei, aitona-amonei eta auzoko merkatariei laguntza eskatzeko aukera ematen zuten, edo alderantziz, haiek laguntza eska ziezadaten haientzat baliagarria izan zitekeen gairen batean. Une oro, denboran zehar mantentzen den konplizitatea sentitu izan dut. Urte amaierako jaialdiek, auzoko jaialdiek, askotariko bidaiek, entrenamenduek, patioko orduek, askotariko txapuzek, alde guztietako partidek eta baita ikasturte amaierako mahukek ere, denboran irauten duen harreman pertsonala ehundu zuten.
Aurrekari horiekin, aitortu behar dut ez naizela batere objektiboa eskola honi buruz hitz egitean, bertan ia 14 urtez aritu bainintzen atezain gisa lanean eta beste beharretan oso gustora aritu banaiz ere, nire lan-bizitzako onenak direla esango nuke, eta horrek markatzen du. Hala ere, bere komunitatearentzat eta nire ikuspuntutik eskola honek suposatzen duena azaltzen saiatuko naiz.
Suposatzen dut, ZABALEKO eskola txikia denez, erabaki hau hartu dutenek ikasle kopuruari eta bakoitzak diru-kutxa publikoari eragiten dion gastuari begira egiten dutela.
Ez dut zalantzan jartzen agintarien betebeharra dela baliabide publikoak zentzuz erabiltzen saiatzea, baina hori garrantzitsua izanik, horrelako neurri bat hartzeak ezin du ikastetxe horrek San Jose auzoari dakarkiona baztertu.
Zabaleko auzo-eskola txiki bat da, fisikoki eta gizatasunez hurbilekoa, auzo xume eta heterogeneoko belaunaldi ezberdinak hezteaz eta izaera emateaz arduratu dena, baina bere buruaren kasta eta harrotasunarekin. Eskola honek, bere funtsezko hezkuntza-eginkizuna gaindituz, auzoaren gainean proiektatzen da, eta auzoari elementu bereizgarriak gehitzen dizkio, bere nortasuna eraikitzeko ezinbesteko elementu bihurtzen dutenak. Zabaleko ez litzateke gauza bera izango San Jose gabe eta San Jose ez litzateke gauza bera ZABALEKO gabe. Izan ere, ZABALEKO, ikastetxeaz gain, auzoaren bihotza, plaza, jolas eta kirol-gunea, gizarte-zentroa, kultura-zentroa, belaunaldien arteko topagunea, memoria historikoaren sortzailea eta niretzat (emigrantea eta etorkinen semea) oso alderdi garrantzitsua dena, auzoan urteak dituzten pertsonen eta kanpotik etorritako pertsonen arteko bizikidetza eta kohesioa bultzatzeko elementurik onena, lehen estatuko beste leku batzuetatik eta orain urrunagoko tokietatik etorritakoekin, hain zuzen ere. Batzuetan hain likidoa den gizarte honetan, non harremanak, gehiegitan, pantailen bidez eta etxeko egongelatik egiten diren, patioko giza harremanetan, ikasgeletan eta eskolak sortzen dituen jardueretan sustapen-lana ordainezina da.
Eskola itxi arren, instalazioak bizilagunen eskura egongo direla esango dute. Ez dakit gertatuko den, baina hala balitz ere, zoritxarrez, ez da gauza bera. Orain izaki bizia dena arimarik gabeko espazio fisikoa izango da eta, beraz, ez da gai izango Zabalekok denboran zehar barne hartu dituen eta San Josek behar dituen bizi eta giza beharrak asetzeko. Arduradunek jakin behar dute eskola ixten badute, auzoaren bihotza itzaltzen ari direla. Eskola honek dakarren haurren arteko harremanen elementu indartzaile nagusia mutilatzen ari dira; harreman horiek haurrak gainditzen dituzte eta gurasoengan, aitona-amonengan, irakasleengan eta, oro har, auzoarengan proiektatzen dira, eta, gainera, denboran zehar proiektatu ere. San Jose edo ZABALEKOA izan dena betiko da.
Baina hori guztia garrantzitsua eta egia izanik, ezin da ahaztu, nahiz eta batzuetan ez den behar adina nabarmentzen, ZABALEKO, ez bakarrik, baina batez ere, eskola bat dela, inplikatutako irakasleak (gertukoak, hezkuntza-komunitateko gainerako kideengandik, ikasleengandik, gurasoengandik, aitona-amonengandik eta abarrengandik oso hurbil daudenak) dituen eskola bat, eta gertutasun horrek erraztu egiten du, eskolako, norberaren eta familiaren ezagutzatik abiatuta, adingabeei ahalik eta laguntza onena ematea, euren gizarteratze pertsonalerako egokia izateko eta emaitza akademiko egokiak lortzeko.
Azkenik, nire desio sutsua da hezkuntza-komunitateak hasitako kanpaina eta, horrekin batera, ziur nago gainerako herritarrek emango duten laguntza, arrakastatsua izatea eta ZABALEKO ikastetxea beste 60 urte eta gehiago irekita egotea. Hala izan dadila.
ZABALEKO BIZIRIK!!!!