ALBERTO AGIRRE ZUBELDIA (1966). Aiarako euskara teknikaria da Alberto, instituzioetatik sustatzen den lanetik harago, Aiaran euskalgintzan egiten den lanarekin konprometitutako pertsona. Oraingo honetan, Aiarako Udalak eta Hogeitalau Euskara elkarteak "Aiarako Euskararen Egunak" antolatu dituzte, ostiraletik aurrera Arespalditza, Menoio, Luiaondo eta Llanteno bezalako herri txikietara euskara are eta gehiago zabaltzeko ekimen sorta paregabea (informazio zehatza ezkerreko zutabean duzue). Euskaren Egun hauetaz gehiago jakiteko jo dugu Albertorengana.
Ohituta gaude euskararen eguna ospatzera, baina zuek "Aiarako Euskararen Egunak" -pluralean- antolatu dituzue, zergatik egunak?
Bila hasiz gero, azalpen sakonago bat topatuko genuke baina kontua da horrela izendatu dugula funtsean 5 egun direlako 2 asteburutan banatuta. Ez da aste bat, ez da egun bat, Euskararen Asteburuak ere jar genezakeen baina horrek euskara jai-egunekin bakarrik lotuko luke, lan-egunetarako ez ote du ba balio? Je, je……Orain serioago, horrela izendatu dugu euskarak urtean egun jakin bat ospatzeko ez ezik, eta horretarako baino gehiago, gure eguneroko bizimodurako hizkuntza bihurtu nahiko genukeelako, ez bakarra baina bai gaur egun baino askozaz indartsuagoa. Ez dakit egitarau honek zenbat lagunduko duen helburu horietan, baina bertan ume, gazte eta helduek parte hartzeko moduko aktibitateak ageri dira. Ekimen horien guztien oinarri, konzientzia, euskal kultura eta parte hartzea jarri nahi izan dugu.
Prestatu duzuen egitarautik, zer nabarmenduko zenuke?
Aurreko erantzunaren ildotik, 3 ekimen nabarmenduko nituzke: urriaren 21eko “Aiara eta euskara: kontatu ez zigutena” solasaldia, urriaren 28ko euskal kantuaren inguruko programa, eta urriaren 29ko bertsoaren inguruko programa. Azken bi ekimen hauek euskal kulturaren bi zutabe garrantzitsuetan oinarritzen dira (kantagintza eta bertsolaritza), bietan dago ikuskizun hutsaren izaera apurtzeko nahia, eta bietan erabiliko ditugu bertako- Aiaraldeko, Arabako – giza baliabideak (kantariak eta bertsolari gazteak). Urriaren 28ko egitaraua kantuan oinarritzen da, eta Aiaraldekoak diren BADOK4 taldekoen laguntzaz azken 50 urteotako euskal kantagintzari errepaso ederra emango diogu, bide batez adierazpen horren kontestu historikoa hobeto ezagutarazteko aprobetxatuko dugularik. Bigarren partea Luiaondon jadanik klasikoa bihurtu den Kantu-Mokaduak osatzen du: hemen ere Aiaraldekoak diren Kale Danetan bikotearen laguntzaz , desafinaturik bada ere, denon artean betiko euskal kantuak abesteko aukera izango dugu.
Urriaren 29a Bertsolaritzari eskainia dago, azken garaiotan etengabe eguneratzen eta gizartean indarra irabazten ari den euskal kulturaren adierazpide berezkoenetako bat. Ezin aipatu gabe utzi Arabako Bertsozale Elkartea egiten ari den lan eskerga. Beraien ekimena da gure programan sartu dugun I. Bertso Sarikada. Bertso Sarikadak, ikuskizun partizipatibotik izan dezakeenaz haratago, badu oinarrizko beste helburu bat: Arabako bertsolari gazteek aukerak behar dituzte bertso-eskoletan hartzen duten trebezia horiek guztiak jendearekin partekatzeko. Gertutasunez animatuko ditugu, bai Arespalditzako bertso-poteoan, bai Llantenoko bertso-bazkarian. Seguru Arabako 4 bertsolari gazte horiek indarturik aterako direla guretik eta bertsoaren munduan bidea egiten asmatuko dutela.
Izenburu iradokitzailea duen hitzaldia prestatu duzue ostiralean, "Aiara eta euskara: kontatu ez zigutena", zer da kontatu ez ziguten hori?
Felix Mugurutzak ondo baino hobeto azalduko digu; zenbaiten esanetan euskara arrotza izan da Aiaraldeko hainbat tokitan, edo oso garai zaharretako kontua, gure herrien euskarazko izendapenak asmakizun hutsak omen dira, etab. Felixek erakutsiko digu euskara oso berezkoa izan dela gure lurraldean, eta datu horrek ere balio behar du euskararik gabe hankamotz gabiltzala sentiarazteko.
Aiaraldeko errealitate geografikoa aberatsa bezain berezia da, euskararen aldeko lana garatzeko zailtasun bat al da?
Udalerri bakoitzak bere tamaina, izaera eta bestelako berezitasunak ditu. Horien guztiaren gainetik ordea, uste dut badagoela Aiaraldeko herri guztiak batzen dituen sustrai sakona, eta euskara sustrai sakon horren parte dela. Uste dut euskararen sustapenak lagundu dezakeela Aiaraldea eta Nerbioigoiena egituratzen.
Aiarako Udala eta Hogeitalau elkartea sarri ikusi ditugu elkarlanean, etorkizunerako egitasmorik bai esku-artean?
Aiarako Udalak eta Hogeitalau Elkarteak elkarrekin egin dute lan hasiera-hasieratik. Eta zerbait garbi daukagu, udalen eta herri-ekimenaren elkarlanana beharrezkoa da, batak ezin du bestea ordezkatu. Etorkizunean ere espero dugu elkarlan emankorraren bidetik segitzea, hori da jorratu dezakegun bide oparoena.