Meknes Marokoko lau hiri inperialetako bat da; Marrakech, Rabat eta Fez dira besteak . Fez-erako bidaian bisita labur eta azkarra eman genuen Meknes hiria ikusten. Ia-ia han egon ginela esateko balio zuen, besterik ez.
Meknes Marokoko hiriburua izan zen 1672 eta 1727 bitartean. Mulay Ismailek (oraindik Maroko gobernatzen duen alauitar dinastiaren bigarren sultana) Meknesen ezarri zuen Marokoko hiriburua. Sultan honek, “Safaq Adimaa”ezizenez ezagutua ere (odolaren egarria), odola isuriz menderatu zuen Maroko; bere eskuz hil zituen milaka esklabo, gatibu eta etsai. Bere gehiegizko zaletasunen artean esklaboak hiltzea omen zegoen, eta hogeita hamar milatik gora hil zituela esaten da.
Hildakoak bezain ugariak ez ziren izan, baina ehunka seme izan zituen. Dena dela oinordekorik ez zuen izendatu, eta hil zenean seme askoren arteko liskarrek anabasan murgildu zuten Maroko.
Meknesen El-Hedim enparantza, Mulay Ismailen mausoleoa eta Heri-es-Suani aletegiak eta zalditegiak bisitatu genituen. Azken hauek aho zabalik utzi gintuzten. Mulay Ismailek egindako guztia neurriz gainekoa izan zen; zalditegiak eta zaldientzako aletegiak egiteko eskala berbera erabili zuen, beharra itzela zen eta: 12.000 zaldientzako lekua eta bazka behar zituen.
Aletegiak eraberrituta daude. Leiho txikiegiek, horma lodi samarrek eta lur azpiko ubideek tenperatura eta baldintza egokietan mantentzen zituzten laboreak eta bazka. Ate txiki batetik sartzen da barrura, baina aletegi ilun baten erdian aurkitzen zarenean izaki hutsala bezalakoa ikusten duzu zeure burua.
Zalditegiak ez daude berrituta. Teilatu gabeko eta arkuz lotutako horma lodiek, gune erregularretan banatutako eremu erraldoiak, eta norabide guztietara sortzen diren pasabide kontaezinek sentsazio adieraztezinak sortarazten dizkizu. Suerte izanez gero, eta ia turistarik gabe ikusten baduzu, isiltasuna lagungarria izango da antzinako zaldien, esklaboen eta soldaduen zaratak, solasaldiak eta biraoak irudimenean entzuteko.