Urteko gaurik luzeenak datoz, suak argitzen dizkigu gau ilunak. Gabon egunaren ostean, eguna gauari tartea irabazten joango zaio.
Betidanik izan da garai berezia. Aspaldi enbor handi bat moztu egiten zen eta sura botatzen zen, argitasuna emateko gaurik luzeenei.
Gabon garaia berezia da haur eta gazteentzako, oporrak hartzen dituzte eta hain maitatuak diren Olentzero eta MariDomingiren bisitak jasotzen dituztelako. Mitologiako bi pertsonaia hauek euskara eta euskal kulturaren zaindari bilakatu dira azken urteotan.
MariDomingi eta Olentzero bakoitza bere etxean bizi da, baserrian. Hotzari aurre egiteko, biek ikatza egiten dute, eta gabon garaian etxeetatik banatu. MariDomingi, horrez gain, abeltzaina ere bada, animaliak gobernatu egiten ditu egunero eta Amalurraren zaindari ere bada. Ez da Olentzeroren bikotea, ezta laguntzailea ere. Olentzeroren laguna da, baina aparteko bizitza duen pertsonaia da.
Gabonetako bi pertsonaia hauek beraz, kontsumismo basatitik harago, badute gure kulturan, Amalurrean eta baita hizkuntzan ere paper garrantzitsu bat.
Kendu diezaiegun Olentzero eta MariDomingiri kontsumoaren mamua; horrela, utziko diote gurea ez den Santa Clausen itxura hartzeari, eta euskal mitologiaren zaindari izatera pasatuko dira.