30 boluntariok baino gehiagok lagundu zuten KULTURLAB proiektu honetan, eta Laudioko Kultur Parkearen alde 313 erretratuak itsatsi zituzten Lamuza plaza eta Lamuza jauregiko eraikin nagusia lotzen dituen pasealekuaren zoruan (gaur egun Kultur Etxeko sarrera dena).
Ehunka pertsona hurbildu ziren goizean zehar, 400 m2 baino gehiagoko alfonbra ikusgarrira -futbol zelai eta erdi baten luzera duena- haien edo senide eta lagunen aurpegia bilatzera.
Horietako askok egunean zehar partekatu zituzten irudiak sare sozialetan, eta profiletako argazki gisa igo zituzten, online trafiko handia sortuz. Horren ondorioz, laudioar askok ekitaldiari buruzko informazioa jaso zuten larunbatean bertan.
Larunbat goizeko 11: 00etatik aurrera, 4 taldetan banatuta, 90 x 135cm-ko erretratuak (New Yorkeko egoitza berritik paristar jatorriko proiektuaren arduradunek eskatzen duten bezala) itsatsi egin ziren, pasialekuaren zentrotik 2 norabidetan hasita (batzuk Lamuzako plazaruntz eta beste batzuk Kultura Etxeruntz).
Arratsaldeko 16: 00ak aldera iritsi zen Kultura Etxeko atera, eta 17: 00etan azken erretratuak jarri zituzten Lamuza plazaren muturrean.
Emaitza tapiz ikusgarria izan zen, non Luisan García argazkilari laudioarrak urtebetean zehar "Laudioko Kultur Parkearen Alde" testuaren 300 sinatzaileren baino gehiagoren begiradez erretratu bikainekin osatua. Bereziki kulturarekin zerikusia duten pertsonentzat, ibilaldi enblematikoa osatzen duten.
Esku-hartzeak ekintza artistikoak errealitate berriak katalizatzeko eta sortzeko duen gaitasuna erakutsi du, ohiko espazio bat garrantzi sozial eta artistiko handiko espazio bihurtu baitu kaleko artearen esku-hartze apal baten bidez, paperezko inpresioekin zuri-beltzean eta papereztatzeko itsasgarriekin egina.
Bere materialetan esku-hartze "apala" izan da, baina dozenaka lagunen borondatezko lanarekin monotonia gainditzeko gai den eskala monumental bat okupatzera pasa da, espazioa bizitzeko modu berri bat eskaintzeko, gainera, instalazioaren parte ziren erretratutako pertsonak bertan zebiltzan pertsonekin (batzuetan beraiek) konektatuz, parkearen zati hau pasealeku artistiko eta aire zabaleko museo oso berezi bihurtuz.
Argazkien kalitatea, begiradak eta aurpegien adierazpenak bereganatzeko argazkilariak izan duen gaitasuna, begiak fokatzea eta gainerako aurpegien garrantzia murriztea helburu duen teknika baten bidez, instalazioaren arrakastarako beste faktore giltzarri bat izan da.
Azkenean, bokazio iragankorra zuen arte lana azaroaren 28an, astelehena, goizeko 9: 00ak baino lehen kendu dute udal garbiketa-zerbitzuek, gaueko euriaren ondoren irristaldi eta erorikoak gertatzeko arriskua zegoelako, jarri eta 40 ordura.
Ekintza hau urrats garrantzitsua izan da erakundeei Laudioko Kultur Parkea bultzatzeko ausardia eta konpromiso handiagoz jardun dezaten aldarrikatzeko. Aldarrikapen horrek urteak daramatza laudioar batzuen ahotan, eta proiektu moderno eta parte-hartzaile bat sortzea bultzatzen du, parkeak erreferentzialtasuna har dezan Laudioko eta Arabako kulturarentzako topagune eta aisialdirako gune gisa.
Horrelako ekintzekin, KULTURLABek Lamuza parkeak kulturarentzako gune bakar eta pribilegiatu gisa duen potentzialtasuna islatu nahi du, natura, historia eta kultura sortzeko eta erakusteko espazioak era berezi eta balio handiko batean integra baititzake. Lamuzako parkeak dituen aukerak defendatzen ditu ekimena, eraikinen birgaitze hutsetik askoz harago – bizilagunen eskarien ondoren, Arabako Foru Aldundia jada ari dena lantzen –, eta erakundeei eskatzen die proiektu anbizioso eta eraldatzaileago batean inplikatzeko, Laudiorentzat etorkizuneko motorra eta tokiko kohesio eta harrotasun gakoa bihur dadin.
Dimentsio horiek hiriko artearen nazioarteko ekimen batean txertatzeak, gainera, proposamen honen etorkizunerako bokazioa erakutsi nahi du, belaunaldi berriei begira baitago, sormena garatzeko espazio bat eskainiz, Laudio utzi beharrik gabe, eta talentu eta sortzaile berriak erakartzeko gai izanik, Kulturaren parke honen berezitasunean sormena garatzeko aukera desberdin, integratzaile eta ekologikoa ikus dezaten.
Abenduaren amaieran 9 urte beteko dira ordura arte "musikaren etxea" bezala ezagutzen zenaren eraikina pitzatu zenetik eta SOS Parkea plataforma parkerako eta bertako eraikinetarako arreta aldarrikatzen hasi zenetik. Denbora horretan, batez ere auzokideen borroka gogorrari esker, 2 eraikin birgaitu dira eta hirugarrena birgaitzeko bidean dago, baina inplikatutako pertsonak gutxi kontuan hartuta egin da eta sormen-sarearekin lankidetza-espaziorik ez dira sortu.
"Musika Etxea edo Ortuzainaren Etxea" liburutegi berri gisa erabiltzen ari da, udalak berak hala erabakita (lehenago, behin-behineko erabilera ezartzea zen proposamena, kultur talde guztiak faseka birkokatzeko, Kultur Etxean obrak egiten ari ziren bitartean, orain egoera prekarioan eta zailean utziz), eta kasinoa, gaur egun, Kultur Etxeko obren ondorioz beste tokirik ez duten taldeen entseguek betetzen dute gehienbat.
Azken hau (kultur etxea) 2019ko amaieratik itxita dago, eta ez da aurreikusten 2025 baino lehenago irekitzea.
2016ko azaroan (orain dela 6 urte), udalaren laguntzarekin, Laudioko kultura mapatzeko prozesua abiatu zen. Prozesu hori KULTURLABen hastapena izan zen, baina azkenean erdibidean geratu zen, udalak ez zuelako ondoren borondaterik izan garai hartan hasitako lanari amaiera emateko. Hainbat hilabetetako lanen ondoren, eta lehenago egindakoa alde batera uzten saiatu ondoren (gero zuzendu zena), Laudioko Kulturaren Plan Estrategikoa onartu zen aurtengo martxoan, baina harrezkero ez da bilerarik egin haren garapena ezartzeko. Kulturaren Udal Kontseilua, azkenean, hiru urte eta erdiko legegintzaldiaren ondoren osatuko da, eta bere lehen bilerak egingo ditu hura amaitzear dagoenean.
Sorkuntza-kulturak eta Lamuzako parkea ez dira merezi duten arreta jasotzen ari, eta paradigma hori aldatu egin behar da.
Datorren 2023. urte honetan, lehen aldarrikapen haien hamargarren urteurrena beteko da, eta urte hori funtsezkoa izan beharko litzateke Laudioko sormen-sarearekin lankidetzan egindako Kulturaren Parkearen proiektu bat zehaztu eta adosteko.
Erakundeek adostu eta bultzatu beharko lukete proiektu hori, inolako erreparorik gabe. Laudio gure herrialdeko mapa kulturalean jarriko duen proiektua da, eta gaur egun sakabanatuta eta erreferentziarik gabe dauden gaitasunak indartuko ditu, Laudioko sormen-eragile gehienek beren proiektuak beste hiri edo herri batzuetan garatu beharrean daudelako, edo leku desberdinetan sakabanatutako espazioetan (partikularrak edo publikoak izanik), haien arteko loturarik eta ezagutzarik gabe.
Ez dugu inolako xelebrekeriarik eskatzen; kultura-sorkuntzari laguntzeko politika publikoak ezartzea baino ez dugu eskatzen, gure errealitatetik oso urrun ez dauden antzeko herrietan garatzen ari direnak bezalakoak.
Aukera bat da herri gisa, eta ez genuke pasatzen utzi behar. KULTURLABek helburu hori lortzen lagunduko duten jarduera artistikoak eta informatiboak bultzatzen jarraituko du, eta dei egiten diegu gogo sortzaileak edo laguntzeko gogoa duten pertsonei, etorkizuneko ekimenei adi egon daitezen.
Argazkiak: Luisan Garcia