Tomas Zubiaur albaitari laudioarra Mexikoko Pancho Villaren ejerzito iraultzailean ibili zen gora eta behera, horren berri jakitun gaude. Aldiz, bere emigraziorako arrazoiak ez dira hain ezagunak gure artean. Ahoz aho entzundakoa zuenganatzeko asmoz, hara hor istoriotxoa.
Gaur egungo Nerbioi kalean Urkixo (Urquijo) markesaren estatua zegoen kokatua garai haietan. Gau baten estatua horren burua moztu eta Nerbio ibaira bota omen zuen gure ekintzaileak. Markesak horren berri izan bezain pronto neurriko erantzuna emateko prest agertu ziren. Tomasi, beldurraren beldurrez, Laudiotik emigratzea otu zitzaion bere larrua uhalak bihurtu baino lehen.
Denbora laburrean, Kubarako prestatu eta itsasontziratu zen. Irlan bertan nahi zuena topatu ez, eta, ondoren kontinenteko Mexikora egin zuen jauzi. Han Pancho Villaren bila joan eta aurkitzerakoan haren partidako zaldien osasunaz ardura hartu zuen albaitari lana ederra eginez.
Bueltako bidaia ere egin omen zuen. Berean egonik gauza bera egingo zenuke zuk, irakurle xaloa?