“50 sombras de Grey”-ren inguruan hitz egiteak polemika eragiten du. Egun, ezinezkoa da izenburua aipatzea matxismoa, bortxaketaren aldeko obra edo tratu txarrak hitzak agertu gabe. Modu berean, ezin daiteke esan liburua gogoko izan duzula edo irakurtzen disfrutatu duzula “zergatik irakurri duzu kaka hori” edo “normala, emakumeentzako pornoa baita!” entzun gabe.
Zur eta lur uzten naute liburua matxista dela esaten duten kritikek, abusuzko harremana deskribatzen duelakoan. Penagarria da hain modu arinean erabiltzea hitz horiek, haien benetako esanahiarekin zerikusirik ez baitu.
Gizon protagonista kontrolatzailea delako “50 sombras de Grey”-k abusuzko harremana lantzen duela esatea pertsona batek doministiku egiten duelako gripeak jota dagoela bezala esatea da.
Liburuak kontatzen du Anastasia Steele literatura ikasle gazteak Christian Grey enpresariarekin daukan harremana. Grey tipo zaila da da eta modu berezian sexua izatea gustuko du.
Anastasiak berehala jakingo du Christiani sadomasokismoa gustatzen zaiola eta bera bere “sumisa” bilakatu nahi du. Horretarako kontratu bat sinatzea proposatuko dio. Itun horretan zehatz-mehatz jasotzen dira emakumeak dauzkan eskubide eta betebeharrak.
Baina polemika eragin duena ez da sexua, baizik eta Christian Grey pertsonaiaren jarrera; iragan iluna daukan gaztea; droga-menpekotasuna pairatzen zuen amak baldintzatu du eta hasiera sexual batere arrunta izan ez duen gizona baita. Bere bizitzaren esparru guztiak kontrolpean izan nahi ditu Christian Greyk eta esparru sentimentala ez da salbuespena.
Liburuak jasotzen duen istorioa deskribatzen du berdintasunean oinarritutako harremana. Anastasiak beti dauka murgiltzen den egoeren kontrola. Pertsonaiek bizi dituzten pasarte orotan -Grey jabe gisa eta Anastasia “sumisa” moduan-, Anastasiak dauka azkenengo hitza. Anastasiak erabakitzen du zer egingo den eta zer ez.
Abusuzko harremana berdintasun ezan oinarritzen da, batak bestearekiko daukan nagusitasunean. Baina hau ez da kasu hori. Ez utzi nahasten Christianek usta erabiltzen duelako, Anastasiak erabakitzen baitu kolpeak emango diren edo ez.
Hala ere, ez dut ukatuko Greyren portaera ez dela beti zuzena. Egia da hasiera batean tematzen dela Anastasia erakartzen, baina ez da inoiz gehiegizkoa.
Litekeena da iritzia ikuspegiaren arabera aldatzea baina emaitza ez da matxista begi irakurle hauentzat. Azken finean, aurreiritziak alde batera uzteko gai izanez gero, amodio istorio arrunta aurkituko dugu, ipurdiko eta jostailu sexual batzuen bitartez apainduta.