Aiaraldea izan da, betidanik, nire imajinarioaren epizentroa; izan ere, ez da ezer bereziki arraroa: Ramiro Pinillak Algorta izan du, Luis Landerok Alburquerque, Almudena Grandesek Madrid, eta Eider Rodriguezen nobela berrian Orereta dugu eszenatoki; Uxue Alberdiren Jenisjoplin liburuan Elgoibar, eta Ana Malagonen Ez dakit zertaz ari zaren eleberrian, Donostia.
Idazle askok, gutxi ala asko bidaiatu, inspirazioa topatu dugu gure jaiolekuetan. Idazten dugunean barrura eta ingurura begiratzen dugu maiz: barrura egiten dugunean haurtzaroarekin topatzen gara; ingurura egitean, nor bere paisaiarekin.
Nire haurtzaroari eta nerabezaroari so egiten diodanean, 1983ko uholdeekin, industria-birmoldaketarekin, edo etorkin-familia baten joerekin topatzen naiz: Nerbioi ibaia, Aceros lantegia, Laudioko Andaluziar Etxea...
Elementu horiek guztiek Agosto nobelan izan zuten isla. Si quieres puedes quedarte aquí liburua idazterakoan, Laudiok eta Okondok inspiratu ninduten: ardiak, pinuak, haritzak, pagoak... Txikitatik izan dudan paisaia taula eta pertsonai bihurtu nuen.
Los últimos románticos nobelan lantegiak eta eukaliptoak agertzen dira, eta nonbait, nire haurtzaroan ezagutu nuen munduari adio esan diot. Laudio distopiko bat da liburu honetan eraiki dudana, baina errealitatetik urrunegi ere ez dagoena. Esan dudanez, Aiaraldea oso garrantzitsua izan da nire narratiban, baina, kuriosoa bada ere, inoiz ez naiz ausartu Laudiori Laudio deitzera. Ziur asko, lizentzia handiak hartu izan ditudalako nire herria birsortzeko. Hurrengo liburuan aipatzea gustatuko litzaidake, eta hemendik baimena eskatzen dut jada Laudio toponimoa zuzenean erabiltzeko, errealitatearekin zorrotza izateko.
Nire ustez, Aiaraldea erakargarria da erabat Aiaraldea ezagutzen duenarentzako, bai eta ezagutzen ez duenarentzako ere. Azken finean, mundua ezagutzeko modu bat da literatura, eda irakurleok bilatzen duguna da egiarekin lotura duen ehundura bat.
Nire emozioa Aiaraldera loturik dago, ezin izan dut beste toki bati buruz idatzi (orain arte, behintzat). Nire mundua erakutsi nahi dut, baina ez era autobiografiko batean, baizik eta Annie Ernauxek autosoziobiografia deitzen duen eran; hau da, hemen bizi ditugun eskarmentuak (kolektibo eta intimoak) beste irakurleengan durundatuko dutelako.
Nik errealitateari begiratzen diodanean, Aiaraldea daukat pare-parean; eta errealitateari sakon begiratzeko behar dudan distantziak ez nau Aiaraldetik aldentzen: Gorobel eta nire liburuen artean dagoen distantzia bakarra imajinazioa da.