Espezie inbaditzaileei aurre egiteko udal irizpideak azaldu ditu Jon Ander Altube alkateordeak udal prentsaurrean. "Duela 15-20 urte arte oso errentagarria zen pinua sartu zen". Egun, baina, merkatuan zeharo jaitsi da balioa, eta espezie inbaditzaileak areagotzearen ondorioz, zenbait neurri hartu ditu tokiko erakundeak.
900 hektareari eragiten die erabilera publikorako mendi eremuak. "40-50 hamarkadetan, baina, mendiak biluzik zeuden, apenas zuhaitz gabe", gogoratu du Altubek. Egun, 6 baso gunetan bereizita daude lur sail horiek: Arraño, Goienuri, Pagolar... inguruetan, hain zuzen. 900 hektarea horietatik %40 da intsinis zuhaitza (Radieta pinua): "Duela 15-20 urte arte oso errentagarria zen, orain balioa jaitsi den arren". Bioaniztasunaren aldeko apustua egingo du EH Bilduk: "Pixkanaka ordezkatzen joango gara, oreka bilatuta. Basoek kolore eta aniztasuna izatea nahi dugu".
Izan ere, geroz eta gehiago dira eukaliptuak. "Kezkagarria da hori, natur ingurunean izan dezakeen eraginagatik". Espezie inbaditzailea izaki, udalak ez du sekula landatuko. Hala, pinuetatik eskuratutako dirua mendien bioaniztasunean inbertituko du udalak, "babesle ere izan behar dugu".
Hartutako neurriak
Basoen kalitatea hobetzeko zenbait neurri jarri dituzte martxan dagoeneko. Horien artean daude Arrañon, Larrean edota Goienurin hostozabalak landatzea edota Zenagortan 2 hektarea gaztainondo ereitea, zuhaitzak eta frutuak historikoki zein ekonomikoki izandako garrantziari bide emanez.
Oraingoa, ordea, ez da lehenbiziko pausoa izan: 2017an 75 hektarea baso landatu zituen udalak. "Intsinisa herena baino ez zen izan, 25-26 hektarea; eta hostozabalak 18". Zentzu horretan, errentagarritasun eta osasungarritasunaren arteko oreka bilatuko du tokiko erakundeak, Altuberen hitzetan.
2018-2019 urteetarako aurreikuspenei dagokienez, 38 lur hektarea biziberrituko dituzte. Horietatik %12 izan da intsinisa, eta %44 astigarrak, erkametzak... Errentagarritasunaz galdetuta, alkateordeak argitu du Arabako Foru Aldundiak ezartzen duela: "Irabazien %15 jasotzen du udalak hortik". Are, azpimarratu duenez, bi urteren buruan hustutako basoak biziberritu behar dira legez.