JON ESCUZA

“Oso harro gaude Okondoko herriak Valentziako euriteen kaltetuekin erakutsitako elkartasunagatik”

Aitor Aspuru Saez 2025eko urtarrilaren 16a

Okondoarrek erakutsitako elkartasunarekin arro azaldu da Jon Escuza. / Aiaraldea.eus

JON ESCUZA amaitu berri den urtearen nondik norakoak aipatu ditu eta herriko gaiak ez ezik, Valentziara egindako elkartasun bidaia ere azaldu du.

Aurten Udalak antolatu zuen lehenengo ekitaldietako bat SUA suteak prebenitzeko sistemaren aurkezpena izan zen. Nola inplikatu zarete horretan?

SUA sistema aurrerapen teknologikoa da, sukaldeetako suteak azkar eta eraginkortasunez prebenitu eta kontrolatzeko aukera ematen diguna. Gure udalerriko aurkezpena bereziki esanguratsua izan zen, aurreko gertaera batek biziki hunkitu gintuelako. Gertaera horrek mugarri bat markatu zuen, sute baten aurrean zein kalteberak izan gaitezkeen eta horrek ekar ditzakeen ondorioak erakutsi baitzizkigun. Udalean suteen aurkako segurtasuna hobetzeko ahaleginak areagotu ditugu, eta laster gauzatuko direla eta Okondoko bizilagunek harrera ona egingo dietela espero dugu.

Datorren urtean Okondoko emakumeei buruzko liburua aurkeztuko duzue, nahiz eta dagoeneko lantzen hasi zareten, nola doa?       

2024ko martxoan jarri genuen abian Okondoko emakumeei buruzko liburua egiteko prozesua, Okondoko Ametsuts Emakumeen Elkartearekin batera. Inma Roiz idazle okondoarrak idatzi du liburua, eta hainbat ekarpen egiten ari zaie herriko emakumeei, kontuan izanik liburuan emakumeen aniztasun osoa jaso nahi dugula, lehengo eta oraingo emakumeen aniztasuna. Emakumeen historiarik gabe historia osorik ez dagoela uste dugulako. Beraz, liburuarekin Okondoko historia osatu nahi dugu, emakumeen ekarpenak ikusaraziz eta aitortuz, emakumeen historiarik gabe herriaren historia erdia falta baita.

Liburua 2025eko martxoan aurkeztu nahi dugu, Emakumeen Eguna ospatzeko eta aldarrikatzeko modu egokia izango delako.

Maiatzean Lur Jareetako ohiko osoko bilkura egin zenuten. Nola baloratzen duzu ekitaldia?

Lur Jareetako ohiko osoko bilkura hartzea ohore eta erantzukizun handia izan zen Okondorentzat. Tradizio hori XV. mendekoa da, eta aukera paregabea da Arabako udalerrien lehentasunak bateratzeko. Gainera, Udalen arteko lankidetzarekin dugun konpromisoa eta garrantzi historiko eta politiko handiko ekitaldi baten anfitrioi gisa dugun harrotasuna adierazteko aukera eman zigun.

Artziniegako alkatearekin ika-mika txiki bat izan zen, ez baitzegoen ados Okondon bere udalerrian baino lehenago egitea. Gai hau jorratu duzue?

Ez dugu gai hau zuzenean Artziniegako alkatearekin jorratu. Ulertzekoa da alkate bakoitzak bere herriaren interesak defendatzea, eta zentzu horretan ulertzen dut Joseba Vivancoren jarrera. Hala ere, uste dugu Okondok, beste edozein udalerrik bezala, eskubidea duela Lur Jareetako Osoko Bilkura bezalako ekitaldi garrantzitsu baten egoitza izateko, eta hala defendatu genuen bere garaian.

Igerilekuetako tabernak buruko min txiki bat izan dira Udalarentzat; zer gertatu da zehazki?

Udalean, eta bereziki gobernu talde honetan, beti bilatzen dugu bikaintasuna proiektuak gauzatzean. Igerilekuetako taberna eta estruktura ertaina erronka handia izan da, kalitatearekin dugun konpromisoak xehetasun guztietan zorrotzak izatera garamatzalako, garapenetik hasi eta azken erremateetara arte. Hirigintza sailarekin batera egindako lan baten bidez, bizilagunen itxaropenen mailan dauden emaitzak lortzen saiatu gara.

Aldundiaren hainbat dirulaguntza jaso dituzue, besteak beste, San Roman eskolarako eta kirol-gune baterako. Nolakoak izango dira esku-hartze horiek?

Aldundiaren laguntzari esker, esku-hartze garrantzitsuak egin ditugu. Obra txikien deialdiaren bidez, San Roman Eskolan kanpoko arotzeriak ordeztu dira eta estalkia berrikusi eta konpondu da, eraikina hezetasunetik babesteko.

Bestalde, eta auzoen arteko harremanei esker (auzolana), kirol-gunean kalistenia parke bat eraiki da futbito zelaiaren ondoan. Bi obrak amaituta eta justifikatuta daude, eta bisita teknikoa baino ez da geratzen behin betiko ixteko.

“Erabilera anitzeko aretoa hartzen duen eraikina Aurora Mendietaren omenezko fundazio batek eman zuen”

Nola erabaki zenuten erabilera anitzeko gela Aurora Mendieta izendatzea?

Erabilera anitzeko aretoa hartzen duen eraikina Aurora Mendietaren omenezko fundazio batek eman zuen. Fundazioaren izena fatxada nagusiko plakan eta beheko solairuan dagoen haurreskolan ageri da. Pertsona hori eta haren ekarpena eskertzeko, Udalak erabaki zuen aretoak ere haren izena eramatea, errespetua eta esker ona adierazteko.

Urtea Valentziara jaisten amaitu zenuten, nolakoa izan zen esperientzia?

Oso esperientzia aberasgarria izan zen, baina baita esfortzuz eta zailtasunez betea ere. Taldean izandako elkarrizketa batekin hasi zen dena, eta bertan erabaki genuen parte hartu behar genuela. Komunitate txataren eta udalerriko informazio-pantailen bidez  mezu bat zabaldu genuen, eta herritarrei bilera batera deitu genien, gure ideia azaltzeko eta laguntza eskatzeko. Bost ordutan, 30 pertsona inguru hurbildu ziren proposamenak eta baliabideak aurkeztera. Ikaragarria izan zen ikustea Okondoko herria, inguruko herrietako pertsonekin batera, buru-belarri aritu zela ekimen horretan. Oso harro gaude erakutsi zuten elkartasunaz.

Azaroaren 6an, asteazkena, gauerdian, Valentziara abiatu ginen, dohaintzaz betetako hiru furgonetarekin. Erantzukizun handia sentitu genuen, pertsona bakoitzak bere konfiantza jarri zuelako gugan. Heltzean, zailtasun asko aurkitu genituen: moztutako ibilbideak, sartzeko arazoak eta itxaronaldi luzeak. 

Etengabe inprobisatu behar izan genuen, inguruko pertsonekin harremanetan jarriz deskarga-puntuak aurkitzeko. Hala eta guztiz ere, dohaintzak banatzea lortu genuen: lehenengo furgoneta Picanyako ikastetxe batean deskargatu genuen, bigarrena beste ikastetxe batean, eta hirugarrena auzoko puntu batean, Aldayan. Gainera, animalientzako produktuak Mislatako albaitaritza-klinika bati eta Aldayako animalien babeserako aterpe bati eman genizkien.

Ostegunean, deskarga lekuak bilatzen ari ginela, lokatzez eta kaosez betetako paisaia lazgarria zeharkatu genuen. Zaila izan zen, baina laguntza jaso zuten pertsonen esker onak indarra eman zigun jarraitzeko. Esker oneko keinu horrek bidaia hau zergatik hasi genuen gogorarazi zigun: herri bezala, elkarrekin lan egiten dugunean diferentzia markatu dezakegula erakustea.

LAGUN AGURGARRIA:

Bisitatzen ari zaren webgune hau euskararen normalizazioaren alde Aiaraldea Ekintzen Faktoria proiektu berrituak garatzen duen tresnetako bat da.

Euskarazko hedabideak sortu eta eskualdean zabaltzeko gogor lan egiten dugu egunero-egunero langile zein boluntario talde handi batek.

Hedabide herritarra da gurea, eskualdeko herritarren ekarpen ekonomikoari esker bizi dena, jasotzen ditugun diru-laguntzak eta publizitatea ez baitira nahikoa proiektuak aurrera egin dezan.

Herritarra, anitza eta independentea den kazetaritza egiten dugu, eta egiten jarraitu nahi dugu. Baina horretarako, zure ekarpena ere ezinbestekoa zaigu. Hori dela eta, gure edukien hartzaile zaren horri eskatu nahi dizugu Aiaraldea Ekintzen Faktoriako bazkide egiteko, zure sustengua emateko, lanean jarraitu ahal izateko.

Bazkideek onura eta abantaila ugari dituzte gainera, beheko botoian klik eginda topatuko duzu informazio hori guztia.

Faktoria izan, egin zaitez bazkide.

Aiaraldea Hedabideko lantaldea.


Izan bazkide