[IRITZIA] Kintoen festa

Erabiltzailearen aurpegia Aketza Merino 2019ko ots. 11a, 07:30

Eraldaketa handia izan du kintoen festak urteetan zehar.

Lehen eskualdeko beste tokitan ohikoa bazen ere, gaur egun bakarrik Amurrio eta Urduñan mantentzen da kintoen tradizioa Agate Deunaren Bezperan. Urte berean 18 urte betetzen dituztenak etxez etxe eta kalez kale joaten dira taldeka kantatzen, makila eta guzti. Nondik dator tradizio hori?

Ba soldaduzkarekin dago lotuta kintoen kontua. Derrigorrezko soldaduzka egin behar zutenak ziren kantatzera ateratzen zirenak, lehen 21 urterekin eta orain 18 urte betetzen den urtean. Soldaduzka indargabetu ostean, emakumeak kintoekin kantatzen hasi ziren. Amurrion, 1999 izan zen otsailaren 4an talde mixtoak egin zituzten lehenengo urtea. Beraz, aurten 20 urte betetzen dira neskak kintoen festan parte hartzen hasi zirenetik mutilen parean, urte batzuk berbena egunean bakarrik abestu ostean.  

Baina, zergatik kintoak? Zer esan nahi du izen horrek? Antzina, urte bakoitzean jaiotako bostetatik bat bakarrik joaten zen soldaduzka egitera eta horregatik “kintoak” ziren.

Dena den, ez dakigu noiz eta zergatik ekin zioten kintoek Agate Deunaren Bezperan kantatzeari. 1878an ezarri zuten derrigorrezko soldaduzka, baina festa honen inguruan ez daukagu datu zehatzik.

Egun horretan kalez kale kantatzea ohikoa izan da Euskal Herri osoan eta herri askotan oraindik koadrila batzuk ateratzen dira. Aztarna aldizkariaren lehenengo alean irakurri dugu Amurrion hiruzpalau koadrillak ateratzen zirela egun horretan, kintoak barne, 1913an haien artean hilketa bat gertatu zen arte. Honen ostean, Ladislao Guerra alkateak kintoei bakarrik baimendu zien ateratzea.

Baina dokumentuak ez datozte bat bertsio honekin. Krimena 1910eko otsailaren 6an gertatu zen, Igande-Iñaute zela. Urteko kintoak Agate Deunaren gauean jasotako elikagaiak jateko elkartu ziren “El Patrón” tabernan. Abesten eta dantzan ibili ziren gero herriko beste mutikoekin. Liskarren bat sortu zen haien artean, lokalaren kanpoan jarraitu zena. Patroiaren semeak, Segundo Ramón Landazuri, kintoa hain zuzen, labankadaka hasi zen agresio baten ostean. 19 urteko Juan Elorza Ugarte hil zuen arren, aske geratu zen epaiketan Landazuri.

Lehen, mutikoek elikagaiak eskatzen zituzten etxez etxe afari oparoa ospatzeko soldaduzkara joan baino lehen. Gaur, neska-mutilek dirua jasotzen dute batez ere, beraientzat afari bat ez ezik guztiok goza dezakegun jaia antolatzeko. Bai, gauzak izugarri aldatu dira, baina, azken finean, tradizioek ezinbesteko aldaketak izan behar dituzte bizirik mantendu nahi baditugu.

LAGUN AGURGARRIA:

Bisitatzen ari zaren webgune hau euskararen normalizazioaren alde Aiaraldea Ekintzen Faktoria proiektu berrituak garatzen duen tresnetako bat da.

Euskarazko hedabideak sortu eta eskualdean zabaltzeko gogor lan egiten dugu egunero-egunero langile zein boluntario talde handi batek.

Hedabide herritarra da gurea, eskualdeko herritarren ekarpen ekonomikoari esker bizi dena, jasotzen ditugun diru-laguntzak eta publizitatea ez baitira nahikoa proiektuak aurrera egin dezan.

Herritarra, anitza eta independentea den kazetaritza egiten dugu, eta egiten jarraitu nahi dugu. Baina horretarako, zure ekarpena ere ezinbestekoa zaigu. Hori dela eta, gure edukien hartzaile zaren horri eskatu nahi dizugu Aiaraldea Ekintzen Faktoriako bazkide egiteko, zure sustengua emateko, lanean jarraitu ahal izateko.

Bazkideek onura eta abantaila ugari dituzte gainera, beheko botoian klik eginda topatuko duzu informazio hori guztia.

Faktoria izan, egin zaitez bazkide.

Aiaraldea Hedabideko lantaldea.


Izan bazkide