Transexualitate prozesuan dauden pertsonen kolektiboak hilabeteak zeramatzan bere eskubideak babestuko zituen estatuko lege baten zain. Gizartean onartuak izateko beharra dute trans pertsonek, euren eskubide eta betebeharrekin, haurtzaroan eta nerabezaroan bereziki, denok baitakigu bizitzaren une horietan dena eratu eta eraikitzen dela, bizitza ahalik eta eramangarriena izatearen esperoan.
Iragan ekainean, azkenean, Trans Legearen aurreproiektua onartu da. Lege hau ulertzeko bi termino argitu behar dira. Bata, autodeterminazioaren kontzeptua da. Bestea, despatologizazioari buruzkoa. Autodeterminazioa, ni naizena naizela esaten dudanean, zalantzan ez jartzeko eskubidea baino ez da. Hau da, alua duen mutikoa edo zakila duen neska naizela esaten dudanean, legez hori aitortzea eta ez izatea psikiatra bat esperientzia hori berrikusten duena. Horrek, gainera, transexualitatearen prozesua despatologizatzea dakar. Hau da, ez diezagutela begiratu gaixotasun mentala duten pertsonak bagina bezala.
Legea , zertan hobetuko da gure adingabeen bizitza? Kolektiboak uste du atzera egin dela gure adingabeen eskubideetan. Izan ere, orain arte, 12 urtetik beherakoek (Auzitegi Konstituzionalaren 99/2019 epaiari esker), zenbait baldintzatan, sexu-aipamena alda zezaketen erregistroan. Lege berri honek ez du hori egitea ahalbidetzen.
Haur batentzat horrek zer esan nahi duen hurbiletik bizi duzunean, 2-3 urtetik aurrera haiek diren bezala ikustea eskatzen dutenean, badakizu lege honek euren bizitzak stand-by moduko batean jartzea ekarriko duela. Berriro ere lupaz begiratuko zaiela, iritziz aldatuko dutelakoan, apeta hutsa izan ahalko balitz bezala. Bitxia bada ere, CIS ume bati inork ez dio zalantzan jartzen neska edo mutila den. Trans umeen kasuan, aldiz, hau gertatuko da ziur: aukera galduko dutela, besteak bezalako komunitate bateko kide direla sentitzeko. Horren ordez, lekuz kanpo sentituko dira, tokirik gabe. Motibatuak eta alaiak sentitu ordez frustratuak sentituko dira; eta babestuak sentitu beharrean, jazarpen eta mespretxuen jomuga sentituko dira, ez bakarrik ikastetxeko kideen partetik, baita haien irakasle, lagun eta senideen partetik ere.
“Legeak kanpoan uzten du, halaber, transexualitate-prozesuan dauden pertsona ez-bitarren kolektiboa. Jokoz kanpo geratzen den beste kolektibo bat trans-migratzaileena da, legearen onuradun izan beharko luketenak, gainerakoen baldintza berberetan”
Legeak kanpoan uzten du, halaber, transexualitate-prozesuan dauden pertsona ez-bitarren kolektiboa. Pertsona horiek ere behar dute, juridikoki, beren NANean ez-bitar gisa inskribatu ahal izatea. Jokoz kanpo geratzen den beste kolektibo bat trans-migratzaileena da, legearen onuradun izan beharko luketenak, gainerakoen baldintza berberetan.
Kolektiboak egindako proposamenak (dozenaka orrialde izan zituena) hirura soilik murriztu dira. Gainera, borrokatu egin zen soilik trans legea izan zedin eta, egia esan, legea LGTBIQ+ kolektiboaren barruko lege globalago baten parte da. Kanpoan geratu dira gai garrantzitsuak, hala nola transexualak lan mundura sartzea, lan-sektore normalizatuetarako sarbide urria duen kolektiboa baita oraindik ere, ez baitugu ahaztu behar prostituzioa dela emakume eta gizon transexualen bizirauteko modu nagusia.
Aurreproiektu honen nondik norakoak oso deigarriak izan dira. Barne eztabaida izugarriak izan dira PSOSEren eta Unidos Podemosen artean. PSOEk eragin handia izan du jarrera feminista transbaztertzaileetan, emakume transexualak "emakume izatearen" xede politikoaren usurpatzaile apetatsutzat jotzen baitituzte, afera alderdi biologikora soilik murriztuz, hau da: "Bulba ez baduzu, ez zara emakumea".
“Kanpoan geratu dira gai garrantzitsuak, hala nola transexualak lan mundura sartzea, lan-sektore normalizatuetarako sarbide urria duen kolektiboa baita oraindik ere”
Harrigarria da, adibidez, gaur egun "emakumeak ezabatzearen" aurkako aliantza sortu izana. Bere webgunetik hitzez hitz transkribatzen dut:
"Azken urteotan, munduko herrialde batzuetan, hainbat lege onartu dira, edozein gizonezkok bere burua emakume ‘auto-determinatu’ ahal izan dezan, horretarako tramite bakar moduan bere hitza soilik izanda. Horrek arriskuan jartzen ditu emakumeen eta nesken eskubideak, haien sexuan oinarrituta. Guk, ‘feministak’, ezin dugu onartu generoa legeetan ‘identitate’ gisa sartzea eta sexu-kategoriaren gainetik babestea".
Oraindik ere deigarria eta mingarria da gobernuaren barruan feminista talde bat izatea oztopo handienak jartzen ari dena transexualitate-prozesuan dauden emakumeen bizitza normalizatzeko. Barregarria da transexualitate-prozesuan dagoen emakume bat "erruduntzat" hartzea, emakume izatearen "abantailak" hartzen saiatzeagatik (are gehiago neskato baten kasuan, nahi duen gauza bakarra bizi eta bakean egotea denean).
“Nazkatuta gaude entzuteaz gurasook gure seme-alabengan eragina dugula, ebakuntza egitea nahi dugula, izenak aldatzea eta abar. Benetan sinetsi dezakegu hemen gaudela gure seme-alabek nola sufritzen duten ikusteko?”
Baina, zer abantailaz ari dira? Nazkatuta gaude jende askok ez duelako ulertzen emakume horiek transexualitate-prozesuan bizi dutena erasoak, irainak, hilketak edota laidoztatzea direla. Beldurra izan arren, haien beharra jasaten dutena baino larriagoa dela, asko beren etxeetan giltzapetuta bizi direla, mundua ezatsegina dela beraientzat, eta esaten dutena direla, ez dela kapritxoa, ez dela kapitalismoaren produktu bat, edo euren gurasoen eraginez sortutako zerbait. 2, 3 edo 4 urteko ume batek esaten dizunean aludun umea dela, edo zakildun neska, nondik uste duzue datorrela bizipen hori? Apetatik? Ezberdina izatea modan dagoelako? Youtubetik, sareetatik… nondik?
Nazkatuta gaude entzuteaz gurasook gure seme-alabengan eragina dugula, ebakuntza egitea nahi dugula, izenak aldatzea eta abar. Benetan sinetsi dezakegu hemen gaudela gure seme-alabek nola sufritzen duten ikusteko? Bizpahiru pertsona komunikabideetan duten prozesuaz hitz egiten ateratzen direnean, uste dugu jada ez dutela arazorik? Zer aldatu da?
Gezurra da, gertukoenek eta kolektibokoek bakarrik onartzen ditugu, benetakoa dela onartzen dugulako.
Gainerakoei ibilbide luzea geratzen zaie.