Mahatsak, su-artifizialak, kotilioiak, familiarekin bazkaria... ohitura eta tradizio asko pilatzen dira abenduaren 31an eta urtarrilaren 1an. Aiaraldean egon dira, baina, beste ohitura batzuk, jada galduak daudenak.
'Aguilando rechinel' etxez etxe abesten
Etxez etxe abesten joatea da galdutako ohitura horietako bat. “60. hamarkadan Urigoiti, Zaloa eta Ibarra inguruko umeak urtarrilaren 1ko goizetan ateratzen ginen abestera, Santa Agendan bezala”, oroitu du Supelaur elkarteko kidea den Jose Angel Aramendik. Felix Mugurutza historia ikerlari laudioarrak ere ohitura horren zantzuak topatu ditu Laudion, 1940-1950 urteetakoak. “Zenbait laudioar oles egiten zebiltzan, diru eske etxez etxe, honakoa abesten zuten bitartean 'Aguilando rechinel, con amor a San Miguel, San Miguel está en la puerta, con la capirucha puesta si le dan o no le dan San Miguel allí estará'”. Urduñan ere abesti bera abestera irteten zirela oroitu du Adratan elkarteko Javi Egiluzek, baina ez du oroitu urte-berri egunean edo Eguberrietako beste egunen batean egiten zuten.
Mugurutzak zehaztu du 'Aguilando' hitzak Gabon inguruetan trukatzen ziren opariei egiten diela erreferentzia. “Gero, gaztelania modernoak “Aguinaldo” bihurtu zuen (bokal arteko metatesi bat). Izena hau 'Aguila' hitzetik omen dator, txanponek arrano bat zutelako”, azaldu du.
“Harremanak estutzeko” opariak
Urte berri egunean Laudion egiten zen beste ekintza baten berri eman du Mugurutzak. “Urteberri eguneko arratsaldean, mutilek neskei egiten zieten oparia plazan. Errege egunetan (Epifania), ordea, neskek egiten zieten mutilei”. Hartu-eman hori “harreman pertsonalak egiteko” aitzakia zen, ikerlari laudioarraren arabera.