Nola iritsi dira honaino Pirritx, Porrotx eta Marimotots?
Lasartearrak gara gu, baina bakoitzaren istorioa desberdina da. Mertxe Extremaduratik Euskal Herrira etorritako familiaren parte da, Jose Mariren familia Erreziletik Lasartera joan zen bizitzera, eta Aiora lasartearra izan da beti. Gure gurasoek Michelin fabrikan egiten zuten lan, eta gurpil horrek batu gintuen; sudur gorriak, gaur arte.
22. Korrikak omenduko zaituzte. Nola jaso zenuten berria?
Duela urtebete esan ziguten, eta izugarria izan da. Nork esango zigun guri duela 35 urte, bide honetan hasi ginenean; edo duela 40 urte inguru AEKn ikasten hasi ginenean, gerora AEK-k omenduko gintuela? 35 urtez egindakoagatik omendu gaituzte, baina Euskal Herrian guk bezala pertsona eta eragile askok merezi dute omenaldia. Gu ekosistema honen parte gara, baina omenaldi hau denona dela sentitzen dugu.
Euskara altxorra da -baina ez lurpean gordetakoa- ahoan duguna baizik; musua bezala, eman, jaso eta partekatzekoa
1987an hasi ginen pailazogintzan, Lasarteko gehienek A ereduan ikasten baitzuten (ez zuten euskararik ia eskolan, etxean eta kalean). Horregatik jaio ginen gu: haur eta familientzat euskaraz eta alaitasunez eskaintza egiteko; hargatik jarri genuen sudur gorria. Berehala ohartu ginen umeentzat erreferente ginela; gure abestiak segituan barneratzen zituztelako. Eta, horrela gehitu genion proiektuari hirugarren zutabea: balioena (bioaniztasuna, naturaren balorea, munduari egiten diogun mina, nola zaindu natura gure burua zaindu nahi badugu, hezkidetza, askatasuna, berdintasuna, botere harremanak...). Koloretako mundua amesten dugu, Euskal Herritik sortua (horregatik landu ditugu denetariko gaiak: minbizia, heriotza, natura, expropiazioa, itsasoa plastikoz betea dagoela... gaitegiak ez du mugarik).
Korrikako omenaldiak atzera eta aurrera begira jartzen gaitu: ez da kanpaina bat, bizimodu bat da, eta gu zoriontsuak gara euskaraz bizi garelako Euskal Herriko komunitate honetan. Txikiak izanik ere, bakarka eta taldeka, eragiteko sekulako gaitasuna dugu. Horregatik izan da guretzat beti garrantzitsua elkarlana, eta horrek asko aberastu gaitu. Halakotan zoriontsu sentitzen gara, arrainak uretan bezala. Horrek ematen dio zentzua gure lanari: txikiak gara, inurriak, baina elkarrekin oso indartsuak.
Zer da zuentzat Korrika?
Mundua izan daitekeenaren neurria ematen digun itsasargia da Korrika guretzat. Korrikak garenaren dimentsioa ematen digu: oso txikiak gara, baina oso inportanteak. Korrika gisako ekimenik ez dago munduan: herri oso bat, eskuz esku lekukoa pasatzen, denak irribarretsu, kantari, urduri, saltoka... Hori non gertatzen da munduan?
Mundua izan daitekeenaren neurria ematen digun itsasargia da guretzat Korrika: garenaren dimentsioa ematen du; oso txikiak gara, baina elkarrekin oso indartsuak
Disko osoa eskaini zenioten Korrikari 2017. urtean, ikuskizuna barne.
Korrikarekin eta barneko istorioekin film luzea egin daiteke: denok ditugu begietako eta bihotzetako erretinetan iltzatuta Korrikako bizipenak. Korrikak asko eman digu, eta guk ere gure sentimenduak, aldarriak eta ekintzak eman dizkiogu; aurtengo leloak dioen bezala ‘Hitzekin’.
Nola biziko duzue aurtengo Korrika?
Oso berezi. Urtero hartu izan dugu Lasarte-Orian kilometroa; gure herriko haur eta sudur gorriekin. Taupada oso berezia izan da beti Korrikan parte hartzea. Aurten 7:30ean pasako da gure herritik, eta bihotza ahotik aterako zaigu: irrintzi, kantu eta salto egingo dugu! Momentu hori partekatzea lekukoa eramango duten beste eragile guztiekin magikoa izango da. Urteak daramatzagu tximeleta horiek sabelean sentitzen. Ez gaude Korrika noiz hasiko zain, dagoeneko bizi dugu zirrara. Emozioen eztanda izango da, 35 urteko bizipenak etorriko zaizkigu burura.
AEK-k asko eman dizuela diozue.
Pirritxek euskaraz egin zituen ikasketa guztiak, Porrotxek txikitan gazteleraz ikasi zuen, eta gaztetan AEK-n eman zuen izena alfabetatzeko (euskara etxean jaso arren kale jardueran gaztelera zelako nagusi... baina unibertsitate ikasketak euskaraz egitea hautatu zuen), eta Marimok 20 urte pasata erabaki zuen euskaltegi eta barnetegi bidez euskara hutsetik ikastea (gaztaroa erdaraz eman ondoren euskararen mundua deskubritu zuen; euskaraz amesten hasi zen arte). Hortaz, guri AEK-k asko eman digu: AEK-rekin ikasi dugu euskara Porrotxek eta Marimototsek, eta bizimodua, afizioa, ofizioa eta bizitza eman dizkigu; ezagutzen ditugun lagun guztiak; kultur erreferentziak; kokapen bat munduan... Dena eman digu euskarak, horregatik gaude eskertuta euskalgintzari eta AEK-ri.
Zuen esku balego, zer mezu luke lekukoak?
2009. urteko Korrikako mezuan, euskara altxorra zela genioen, baina ez uhartean lurpean gordetakoa. Gure ahoan duguna da, musua bezala eman, jaso eta partekatzekoa. Bakoitzak gure koloretik denon artean ostadarra osatu behar dugu, euskaratik eta euskaraz; bizi dugun mundu itsusi honi alternatiba eskaini behar diogu egunerokotasunetik eta euskaratik, balioetan oinarrituta.