“Txinan pertsonen osasuna izan da lehentasuna koronabirusari aurre egiterako orduan”

Txabi Alvarado Bañares 2020ko mar. 25a, 10:32

Futbol entretzailea da ofizioz Ibon Cuartero Picaza. / I.C.P.

IBON CUARTERO PICAZAk (Laudio, 1986) futbol entrenatzaile gisa egiten du lan Shanghain (Txina). Koronabirusaren krisia nola bizi izan duen kontatu du.

Txinan bete betean harrapatu zaitu koronabirusaren aferak. Nola bizi izan duzu?

Hemen koronabirusaren kontua ez dakit zehazki noiz hasi zen, baina urtarrilaren azkeneko hamabostaldian gobernuak larrialdi egoera ezarri zuen. Niri Tailandian oporretan harrapatu ninduen eta hortik nire etxera, Laudiora, bueltatu nintzen. Zorte ona izan nuela uste dut.

Gero otsaila amaieran bueltatu nintzen Txinara, 14 eguneko isolamendua egin eta berriro lanera bueltatu nintzen.

Bitartean hemengo lankideekin hitz egiten nuen jakiteko nola zegoen egoera.


“Auzokide komiteak sortu ziren eta datu guztiak jasotzen dituzte. Inor ez dago kontrolatu gabe”

 

Zein da egoera une honetan?

Orain egoera ia normala da. Ni duela 10 egun hasi nintzen lanean eta ikusten dudana da kalean prebentzioa jarraitzen duela (maskarak, urbanizazioan sartzeko tenperatura neurtzen dizute…).

Nire auzoan, adibidez, jendea hasi da bizitza normala egiten, komertzio asko irekita daude eta garraio publikoa funtzionatzen dago berriz. Eskolari dagokionez, hemen martxoan hasi ziren klaseak online eskaintzen, eta uste dut apirilaren hirugarren astean presentzialak egiten hasiko direla.

Shanghain datozen hilabetetan dagoen arrisku gehiena kanpotik datozen pertsonekin dago. Hegazkinetik jaitsi baino lehen, adibidez, guztiei egiten dizkiete kontrolak eta barruan itxaron behar dituzte emaitzak.

Positibo bat egonda, mundu guztia zentro berezi batean sartzen dute isolamendua egiteko eta kontrolpean izateko.

Positiborik ez badago, bere etxera edo hotelera joaten dira baina 14 eguneko isolamendua egin behar dute nahitaez.

Orokorrean, Shanghain sartzen den jende guztiak kontrolak egin behar ditu eta isolamendua bete behar du. Gobernuak guztia kontrolatzen du.

Auzokide komiteak sortu ziren eta datu guztiak jasotzen dituzte. Inor ez dago kontrolatu gabe. Oso zorrotz jokatzen dute kontu honekin, ez dute berriro birusa sartzea nahi.

Zer neurri ezarri dira Txinan koronabirusari aurre egiteko eta nola bizi izan dituzu zuk?

Laudion nengoela harremanetan egon nintzen hemengo jendearekin eta egoera nola zihoan kontatu zidaten. Hemen, larrialdi egoera behin ezarrita, jende guztiak etxean egoteko agindua zeukan.

Garraio publiko guztia gelditu zen, industria guztia ere, komertzioak… oinarrizko beharrek eta eurak sortzen dituzten industria bakan batzuek jarraitzen zuten irekita, baina prebentzio guztiarekin.

Shanghaiko gobernuak kaleak eta leku guztiak desinfektatu zituen eta pertsona boluntario batzuek, arropa bereziekin, hiriko sarrera estrategiko guztiak itxi zituzten. Hau guztia poliziaren laguntzarekin burutu zen.

 

“Nire ustez, ez da egokia biztanle asko etxean isolamendua egiten egotea eta aldi berean industriak aurrera jarraitzea, honek pertsona askorentzat dakarren arriskuarekin”

 

Zure ustez, Txinak aplikatutako neurriak egokiak izan dira? Europan edo Estatu Espainiarrean aplikatu ahalko lirateke?

Haien emaitzak ondo egon direla esaten dute. Hiri honetan, adibidez, ia 400 pertsona egon dira kutsatuta (“gobernuak esandako zenbakiak” direla kontuan izanda betiere).

Dagoen jende guztiarekin, hau izugarrizko datua da. Egia da ere, hemengo kultura eta gizarteak duela 10 urte jasandako beste birus bat duela buruan eta horrek herritarren pentsamoldean lagundu duela.

Hala ere, guztiok ikusi ditugu bideoak non egoera batzuk kritikagarriak diren. Bestetik, hemen lehentasun pertsonen osasuna izan da.

Europan eta Estatu Espainiarrean, aldiz, neurriak gutxika joan dira. Gaur egun, egoera askotan ekonomiaren garrantziak agintzen jarraitzen du pertsonen osasunak baino.

Nire ustez, ez da egokia biztanle asko etxean isolamendua egiten egotea eta aldi berean industriak aurrera jarraitzea, honek pertsona askorentzat dakarren arriskuarekin. Niretzat osasuna da lehenengoa.

Datu gisa, otsaila amaieran eta martxoa hasieran hasi dira hemengo lantegiak irekitzen, baina guztiak gobernuak ezarritako prebentzio neurriekin, bestela ezin zuten ireki. Langileen osasuna oso garrantzitsua zen.

Egia da ere, politikoki eta kulturalki Europa eta Txinak ezberdintasun handiak dituztela eta oso zaila izango zen lehengo egunetik haiek ezarritako neurri zorrotzak hemen aplikatzea.

 

“Txinan gertatutakoa ikusita, harrigarria izan da Europan neurririk ez hartzea”

 

Italian egondako mediku txinatarrek oso gogor kritikatu zituzten bertan hartutako neurriak. Zer iritzi duzu Europan eta Estatu Espainiarrean koronabirusari ematen ari zaion erantzunaren inguruan?

Txinan gertatutakoa ikusita, harrigarria izan da Europan neurririk ez hartzea. Gero, Italiako egoera gertutik ikusita, harrigarria suertatu zait baita ere Estatu Espainiarra neurriak ezartzerako orduan beranduegi joan izana.

Nire ustez, zorrotzagoak izan behar dira eta pertsonen osasunean pentsatu behar dute. Guztia gelditu behar da denbora tarte batez, nahiz eta ekonomikoki txarra izan.

Hobeto da hilabete osoz guztia gelditzea eta jende guztia etxean egotea birusa kontrolpean izateko 3 hilabete tarteka egotea baino.

Biztanleriak ere bere erantzukizuna dauka. Egunero behin edo bitan kalera ateratzen den jendeak besteak kaltetzen ditu. Askok oraindik ez dute ulertu zertan datza etxean egoteak.

Hemen ere, nire lankideek Europari buruzko berriak ikusten dituztenean (jendea kalean, hondartzan, lantegietan, egunero erosketak egiten...) asko harritzen dira. Horregatik egin dituzte Italiako mediku txinatarrek horren kritika gogorrak.

Gustatuko litzaidake jendeari kontzienteagoa izateko deia luzatzea, norbere burua, herria, auzoa eta pertsona oro zaintzekoa.

Gaur egun jende asko lan izugarria egiten ari da guztion onerako eta guk etxean geratzen lagundu behar diegu. Naturak ere arnasa hartzen dabil gure onurarako eta ziur nago denbora gutxitan berriro egongo garela bizitza normala egiten.

LAGUN AGURGARRIA:

Bisitatzen ari zaren webgune hau euskararen normalizazioaren alde Aiaraldea Ekintzen Faktoria proiektu berrituak garatzen duen tresnetako bat da.

Euskarazko hedabideak sortu eta eskualdean zabaltzeko gogor lan egiten dugu egunero-egunero langile zein boluntario talde handi batek.

Hedabide herritarra da gurea, eskualdeko herritarren ekarpen ekonomikoari esker bizi dena, jasotzen ditugun diru-laguntzak eta publizitatea ez baitira nahikoa proiektuak aurrera egin dezan.

Herritarra, anitza eta independentea den kazetaritza egiten dugu, eta egiten jarraitu nahi dugu. Baina horretarako, zure ekarpena ere ezinbestekoa zaigu. Hori dela eta, gure edukien hartzaile zaren horri eskatu nahi dizugu Aiaraldea Ekintzen Faktoriako bazkide egiteko, zure sustengua emateko, lanean jarraitu ahal izateko.

Bazkideek onura eta abantaila ugari dituzte gainera, beheko botoian klik eginda topatuko duzu informazio hori guztia.

Faktoria izan, egin zaitez bazkide.

Aiaraldea Hedabideko lantaldea.


Izan bazkide