TXERRA MOLINUEVO LAÑA

“Euskararen gaia jaurtitzeko arma bezala erabili da Amurrion”

Aimar Gutierrez Bidarte 2024ko urt. 8a, 07:00

Txerra Molinuevo Laña aurreko legealdiaren erdialdetik da Amurrioko alkate. / Amurrioko Udala

TXERRA MOLINUEVO LAÑA jeltzalea izango da amurrioko alkatea datozen lau urteetan. Legealdiko lehen hilabeteetan gertatutakoen eta hurrengo erronken inguruan mintzatu da.

Azken legealdirako markatutako konpromisoen %85 bete zenutela iragarri zenuten hauteskundeen atarian. Zeintzuk izan dira garatutako egitasmo nagusiak, eta zeintzuk tintontzian utzitakoak?

Hain zuzen ere, nahiz eta legegintzaldi oso gogorra izan, pandemiak geldialdia eragin baitzuen administrazio guztietan, une hartan premiazkoa eta garrantzitsua zen guztia egin behar izan zen, hala nola gure bizilagunak eta, batez ere, ahulenak zaintzea. Gobernu-taldeak konpromisoen %85 bete zituen, eta horietako batzuk ezin izan ziren gauzatu, lehen aipatutakoaren ondorioz, esaterako, eguneko zentro berria edo merkatu zaharraren erreforma, baina legegintzaldiaren hasiera honetan jada gauzatzen ari dira.

Hauteskundeen ostean, PSE-EErekin osatu duzue udal-gobernua. Nola baloratzen duzue legealdiko lehenengo sei hilabeteetako elkarlana?

Egia esan, oso modu positiboan, sintonia handia dago, eta oso gutxi kostatu zitzaigun gobernua osatzeko akordioak lortzea. Izan ere, bi alderdiok oso argi daukagu gure lehentasuna Amurrioko bizilagunak direla. Argi daukagu erabaki politiko guztien erdigunean pertsonak jarri behar ditugula, batez ere ahulenak, eta berdintasunaren, kulturartekotasunaren, parte-hartzearen eta gizarte-babesaren aldeko politikak lehen lerroan jarri behar ditugula, jende guztiak bere bizi-proiektua garatu ahal izateko eta pixka bat hobeto bizi ahal izateko.

Hain zuzen ere Tokiko Gobernu Batzordetik kanpo utzi izana salatu du EH Bilduk, eta azken adierazpenetan kezka adierazi du batzordeen funtzionamenduarekin. Zuek zer balorazio egiten duzue horren inguruan?

EH Bilduk aurreko legegintzaldian egindakoa guztiz bidegabea eta ez oso etikoa iruditzen zitzaigulako gertatu zen hori. Alderdi horrek 45.000 euroko ordainsaria zuen zinegotzi bat liberatzea eskatu zuen oposizio-lanak egiteko, hau da, kudeaketan inolako erantzukizunik ez zuena. Gero, pertsona hori ez zen gobernu-batzordeko edo komisioetako kide, eta bertaratzeagatik dietak kobratzen zituen. 

Horren atzean bigarren liberazio estaliaren estrategia zegoen, bere taldeko beste pertsona batek hilero 1.100 euro jasotzen baitzituen dietetan. Gogoratu behar da liberatutako pertsonek ez dutela dietarik kobratzen. Legegintzaldi honetan ere maniobra bera egin nahi zuten, 46.000 euroko soldata duen pertsona bat ere askatu baitute. Argi utzi nahi dugu Bilduko zinegotziak gonbidatuta daudela, informazio guztia bidaltzen zaiela eta legealdi honetan gobernu batzorde guztietara joaten direla.

“Sintonia handia dago, eta oso gutxi kostatu zitzaigun gobernua osatzeko akordioak lortzea. Izan ere, bi alderdiok (EAJ eta PSE-EE) oso argi daukagu gure lehentasuna Amurrioko bizilagunak direla”

Euskara teknikariaren aferak markatu zuen legealdiaren hasiera. Nola bideratu zen hika-mika?

Euskara teknikariaren gaia triste egoteko moduko gaia da, ahoa betetzen zaigu euskara gure hizkuntza dela eta politika alderdikoitik kanpo utzi eta jaurtitzeko arma gisa erabili behar ez dela esanez, hori baita EH Bilduk egin zuena, Aiaraldeko Euskalgintza Kontseilua erabiliz. 

Azken horiek euskara teknikari plaza kendu izana leporatu ziguten, eta hori guztiz faltsua da. Inoiz bete gabeko plaza erdia amortizatu zen, gizarte-zerbitzuetan plaza berri bat sortzeko eta indartzeko, arlo hori indartzea lehentasunezkoa zela ulertu baikenuen. Euskara teknikariaren plaza ez da inoiz ukitu, azken hamabost urteetan lan hori egin duen pertsonak euskara teknikaria izaten jarraitzen du, are gehiago, legealdi honetan pertsona horrek bere egitekoaren %100 du euskararen arloan, eta hori ez da inoiz gertatu udal honetan. Pena da horrela gure hizkuntza politikoki erabiltzea.

Legealdi berriko proiektuekin jarraituz, merkatu zaharraren eraberritze lanak hasi dira honezkero. Zer proiektu garatuko da bertan? Zer beste egitasmo dituzue kultura arloan esku-artean?

Merkatu zaharra eraberritzen ari da. Iaz, prosezu parte hartzaile bat egin genuen, eta, horren ondorioz, ekipamendu-plana sortu genuen, Amurrioko ekipamenduen etorkizuneko plangintza egiteko. 

Plan horretatik atera zenez, merkatu zaharrean etorkizunean bi solairuko liburutegia egongo da, helduen eta haurren liburutegia, eta ikasgeletako, mediateketako, kz guneko, talde-lanetarako aretoetako eta abarretako baliabideak izango ditu. Hori guztia modu parte-hartzailean esan dudan moduan.

Hirigintza arloan auzoak hobetzeko asmoa adierazi duzue behin baino gehiagotan. Zeintzuk dira garatuko dituzuen inbertsio nagusiak?

Aurreikusita dugun jardun garrantzitsuenetako bat merkatu zaharraren parean trenbidearen lubakia irekitzea da, lurpeko pasabide batekin erdigunea Eroskiren eremuarekin lotzeko eta, horrela, trenbideak bereizten dituen bi herriak lotzeko. Gure ustez, jarduketa horrek hobera egingo du, eta asko, gure herria.

Kirol azpiegiturak hobetzea eta handitzea ere izan da zuen iparra. Nola jarraituko duzue lan-lerro honekin 2024an?

Kiroldegia, Mendiko eskola eta Zabaleko pilotalekuak eraberritzea aurreikusi dugu, estalkia konponduz eta dutxak eta komunak jarriz, hurrenez hurren. Oso instalazio zaharrak dira, eta kudeatzea eta konpontzea egokitu zaigu. Halaber, abian dira agindutako hiru padel pistak.

Energia trantsiziorako zein egitasmo jarriko dituzue martxan datozen urteetan? 

Trantsizio energetikoaren politika ikuspegi integral batetik egin behar da, gure mendekotasun energetikoa murriztu behar dugu eta energia berriztagarria sortzeko ehunekoak handitu behar ditugu. Horretarako, Ekiola bezalako proiektu komunitario eta kooperatiboen alde egin behar dugu, baita autokontsumorako proiektu baten alde ere, hala nola gure eraikinetako teilatuak energia berriztagarria sortzeko erabiltzea. Lehentasuna izan behar du gure politiketan.

Bukatzeko, nola nahiko zenuke ikusi Amurrio legealdia bukatzen denean?

Pixka bat hobeto bizi daitekeen Amurrio bat ikustea gustatuko litzaidake, jendea amurrioarra dela harrotasunez esateko modukoa. Kultura-jatorri orotariko pertsona guztiak sartzen diren, eta pertsona ahulenak eta egoera txarrenean daudenak atzean uzten ez dituen Amurrio bat. Amurrio jasangarriagoa, inklusiboagoa, solidarioagoa eta feministagoa ikusi nahi dut. 

LAGUN AGURGARRIA:

Bisitatzen ari zaren webgune hau euskararen normalizazioaren alde Aiaraldea Ekintzen Faktoria proiektu berrituak garatzen duen tresnetako bat da.

Euskarazko hedabideak sortu eta eskualdean zabaltzeko gogor lan egiten dugu egunero-egunero langile zein boluntario talde handi batek.

Hedabide herritarra da gurea, eskualdeko herritarren ekarpen ekonomikoari esker bizi dena, jasotzen ditugun diru-laguntzak eta publizitatea ez baitira nahikoa proiektuak aurrera egin dezan.

Herritarra, anitza eta independentea den kazetaritza egiten dugu, eta egiten jarraitu nahi dugu. Baina horretarako, zure ekarpena ere ezinbestekoa zaigu. Hori dela eta, gure edukien hartzaile zaren horri eskatu nahi dizugu Aiaraldea Ekintzen Faktoriako bazkide egiteko, zure sustengua emateko, lanean jarraitu ahal izateko.

Bazkideek onura eta abantaila ugari dituzte gainera, beheko botoian klik eginda topatuko duzu informazio hori guztia.

Faktoria izan, egin zaitez bazkide.

Aiaraldea Hedabideko lantaldea.


Izan bazkide